Zdecydowana większość czynności komornika sądowego, które mają na celu ustalenie składników majątkowych Dłużnika polega uzyskaniu informacji z rozmaitych instytucji. Podstawą prawną do podjęcia takich czynności jest art. 761 kodeksu postępowania cywilnego. Zgodnie z tym przepisem komornik może żądać złożenia wyjaśnień od szeregu podmiotów wymienionych w katalogu art. 760 § 1 (1) kpc.
W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że niektóre zapytania kierowane przez komorników sądowych są płatne. Nie jest to natomiast zarobek komornika, a koszt jaki musi ponieść żeby adresat zapytania udzielił mu odpowiedzi. W rezultacie celem zaliczki, którą Wierzyciel wnosi na poczet kosztów postępowania jest pokrycie wskazanych kosztów zapytań. Dla przykładu koszt zapytania do ZUS to 39,72 zł, a koszt zapytania do KW to 20,00 zł
W praktyce komornik po zarejestrowaniu wniosku o wszczęcie egzekucji i uzyskaniu zaliczki występuje do biura ewidencji ludności celem zweryfikowania adresu dłużnika. Następnie wśród standardowych zapytań należy wskazać zapytanie do ZUS celem ustalenia źródeł dochodu Dłużnika – umowy o pracę, umowy zlecenie, bądź prawa do świadczeń emerytalno-rentowych. Ponadto Komornik występuje do bazy OGNIVO celem ustalenia, w których bankach Dłużnik posiada rachunek bankowy celem dokonania jego zajęcia. Powyższe dane pozwalają uzyskać podstawowe informacje dotyczące majątku Dłużnika.
W związku z faktem, że wspomniane wyżej instytucje nie są jedynymi od których komornik może pozyskać informacje o majątku Dłużnika warto w tym miejscu wspomnieć o wielu innych źródłach, z których można – często bezpłatnie, uzyskać cenne informacje.
Księgi Wieczyste:
Bezsprzecznie najskuteczniejszym sposobem egzekucji jest egzekucja z nieruchomości. Baza EKW pozwala na zweryfikowanie czy Dłużnik jest lub był właścicielem nieruchomości. Identyfikacja następuje na podstawie bądź numeru PESEL, bądź imion rodziców (w przypadku starszych ksiąg wieczystych). Koszt zapytania do EKW wynosi 20,00 zł.
Niestety informacje uzyskane w ten sposób nie zawsze są pełne. Wielokrotnie zdarza się, że Dłużnik nie dokonał wpisu do ksiąg wieczystych po zmianie własności nieruchomości – czy to przez zaniedbanie, czy też celowo. W takim wypadku przydatne jest skierowanie zapytania do spółdzielni albo wspólnoty mieszkaniowej.
Spółdzielnie Mieszkaniowe/Wspólnoty Mieszkaniowe:
W mojej ocenie wykonanie tego zapytania jest niezwykle pożyteczne. W swoich zasobach spółdzielnie mieszkaniowe prowadzą rejestr właścicieli lokali, który jest bardziej aktualny niż baza ksiąg wieczystych. W sytuacji gdy dłużnik zostanie właścicielem lokalu (spadek, darowizna, zakup lokalu), lecz nie dokona niezbędnego wpisu do ksiąg wieczystych informacja ta nie zostanie ujawniona wskutek dokonania zapytania do ksiąg wieczystych. W przypadku uzyskania odpowiedzi od spółdzielni mieszkaniowej komornik uzyska pełną informacje w zakresie aktualnej własności lokalu. W praktyce bardzo często okazuje się, że dłużnik jest właścicielem nieruchomości na podstawie objęcia spadku co umożliwia wszczęcie egzekucji z nieruchomości. Wśród komorników sądowych kierowanie tych zapytań nie jest jednak powszechne z uwagi na fakt, że nie każdy organ egzekucyjny posiada aktualną bazę danych adresów wchodzących w skład spółdzielni mieszkaniowej.
Urząd Pracy:
Sytuacja w której ZUS udziela komornikowi sądowemu negatywnej odpowiedzi w zakresie źródeł dochodu dłużnika jest częsta. W takich przypadkach Wierzyciel ma oczywiście możliwość ponownie wystąpić o wykonanie zapytania do ZUS wiąże się to jednak z dodatkowymi kosztami. W związku z powyższym warto skierować zapytanie do Urzędu Pracy. W ten sposób w darmowy sposób można uzyskać informacje w przypadku, gdy Dłużnik podlegał rejestracji w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna, natomiast wskutek podjęcia zatrudnienia wyrejestrował się i wskazał tę informację w urzędzie.
CRP KEP:
Pod powyższym skrótem mieści się określenie Centralny Rejestr Podmiotów Krajowej Ewidencji Podatkowej. Jest to bezpłatne źródło danych osobowych dotyczących podmiotów zarejestrowanych takich jak: dane osobowe, PESEL/REGON/NIP/KRS, adres rejestracyjny, zgłoszone rachunki bankowe.
Reasumując w dość prosty sposób można uzyskać bardzo dużo danych dotyczących majątku Dłużnika. W swojej praktyce natychmiast po wszczęciu egzekucji kieruję bezpłatne zapytania do:
- bazy danych PESELNET (zapytanie elektronicznie) dzięki czemu uzyskuję natychmiastową odpowiedź w zakresie danych osobowych Dłużnika;
- bazy CEIDG (zapytanie elektronicznie) dzięki czemu uzyskuję natychmiastową odpowiedź, czy Dłużnik prowadzi działalność gospodarczą;
- bazy danych CRP KEP (zapytanie elektronicznie wysyłane przez EPUP);
- bazy danych CEPIK (zapytanie elektronicznie) dzięki czemu uzyskuję natychmiastową odpowiedź czy Dłużnik jest właścicielem pojazdu mechanicznego;
- bazy danych OGNIVO (zapytanie elektronicznie) dzięki czemu uzyskuję odpowiedź w zakresie rachunków bankowych Dłużnika;
- bazy danych Spółdzielni Mieszkaniowych w oparciu o posiadany dostęp do baz adresowych Spółdzielni Mieszkaniowych.
Następnie po wpływie zaliczki od Wierzyciela dokonuję zapytań do:
- ZUS PUE (zapytanie elektronicznie) dzięki czemu po 1-3 dniach uzyskuję odpowiedź w zakresie dochodów Dłużnika. W przypadku negatywnej odpowiedzi z ZUS po upływie około 2 miesięcy kierowane jest zapytanie do Urzędu Pracy celem ustalenia, czy Dłużnik podjął zatrudnienie.
- EKW (zapytanie elektronicznie) dzięki czemu uzyskuję informację w zakresie nieruchomości będących własnością Dłużnika.
Z uwagi na fakt, że większość zapytań kierowana jest w formie elektronicznej znacząco redukuje to czas pozyskiwania odpowiedzi oraz koszty, które musi ponieść Wierzyciel związane korespondencją.
